Từ giận dữ đến tha thứ – Truyện ngắn về hành trình tu học của Doctor Chu

Từ giận dữ đến tha thứ là câu chuyện của chính mình – những suy ngẫm trong quá trình tu tập, thiền định, nhìn sâu vào tâm hồn để hiểu mình, hiểu người và tập lối sống tỉnh thức.

Thỉnh thoảng, khi chiều xuống, mình lại lần mò bước vào căn phòng nhỏ quen thuộc—nơi có cái bàn gỗ cũ và chiếc ghế tựa đã theo mình gần chục năm. Chỗ ấy chẳng có gì sang trọng, đồ đạc toàn những thứ cũ kỹ, nhưng với mình, đó lại là gia tài quý nhất: vài trăm cuốn sách đã nhuốm màu thời gian, đọc đến đâu thấm đến đó, để lâu vẫn còn nguyên hơi ấm của chữ nghĩa.

Từ cửa sổ và hành lang, mắt mình hướng ra khoảng không rộng toàn màu xanh: xanh của cây, xanh của trời, xanh của những gì mộc mạc nhất trong làng quê tuổi thơ. Sinh ra nơi miền quê đầy gió và tre, bốn bề chỉ có tiếng chim và nắng, mình quen cái cảm giác yên bình ấy. Mỗi lần khép mắt thiền, mình lại như trở về chính căn nhà cũ—nơi đất còn thơm mùi rạ và gió thổi qua khóm chuối nghe rì rào như lời mẹ ru.

Cái tĩnh lặng trong căn phòng nhỏ giúp mình có một cõi riêng để thiền, một khoảng trú ẩn khỏi cái ồn ã ngoài kia. Nhắm mắt lại, mình như bước vào một thế giới khác: thế giới của hơi thở, của sự sống chậm, của cái thật với mình nhất.

Chiều nay cũng vậy. Gió ngoài trời lùa vào cửa sổ làm tấm rèm khẽ run, phát thành thứ âm thanh nhẹ như tiếng thở dài của đất trời. Mình ngồi xuống, đặt tay lên đùi, hít một hơi dài… nhưng không hiểu sao, trong lòng lại trồi lên một mớ cảm xúc ngổn ngang, rối ren như tơ vò: giận có, buồn có, thương có, tiếc nuối cũng có.

Có lẽ, đến tuổi ba mươi lăm trở đi, ai cũng có một kho kỷ niệm khó gọi tên.

1. Mình giận mình trước tiên – Tiên trách kỷ.

Hồi trẻ, nhiều lúc mình sống chẳng ra khuôn phép gì. Ngại nói ra lắm, nhưng có những ngày tạp niệm bám riết lấy đầu óc, rồi dẫn mình đi hết sai lầm này đến dở dang khác. Có khi sống buông thả, hôm hăng làm, hôm chẳng muốn động tay vào việc gì. Nghĩ thì nhiều, làm thì ít. Thiếu quyết đoán, thiếu cẩn trọng, có khi thụ động đến mức chính mình cũng bực.

Không ít đêm nằm hồi tưởng, mình tự trách:
“Chu ơi… sao lại ra cơ sự này?”

Càng trách, lòng càng nặng. Cái nặng ấy đặc quánh như bùn, bám vào người, càng gột càng thấy bẩn.

Cho đến khi mình tập ngồi yên. Chỉ ngồi. Không cố làm gì cả.
Lúc ấy, mình mới thấy rõ một điều:
Nếu mình không tự tha thứ cho mình, thì ai sẽ làm điều ấy thay?

Nếu mình không thương mình được, thì mong gì người khác thương?
Và làm sao mình có thể thương ai cho trọn?

Mình nghĩ hoài… rồi hiểu ra:
Mình từng làm đúng nhiều việc.
Nhưng mình cũng từng mù mờ, từng vô minh như lời Phật dạy.

Ngày trước, mình để những tạp niệm của đời sống len vào tâm như nước thấm qua đất—âm thầm, vi tế, không hay biết.
Mình chọn sai môi trường, quen sai người, sống trong những dòng chảy tiêu cực mà không chịu đứng dậy đổi mới.

Mình từng hay đổ lỗi:
Lỗi tại hoàn cảnh.
Lỗi tại người này người kia.
Lỗi tại số phận.

Nhưng nếu tất cả đều do cái “tại” bên ngoài… thì cuộc đời của mình thuộc về ai?
Chẳng lẽ để người khác nắm giữ?

Không. Không thể thế được.
Tất cả, mình chịu trách nhiệm 100%.

Nhưng nhận trách nhiệm không phải để tự hành hạ mình.
Nhận để tha thứ.
Nhận để buông những thứ đã cũ.
Nhận để bước vào hiện tại—nơi chỉ còn hơi thở là thật.

2. Những đồng tiền từng bay qua cửa sổ

Có những đồng tiền, nghĩ lại giờ vẫn đắng như vị thuốc bắc.
Mới đi làm, lương ba cọc ba đồng, vậy mà tiêu thì cứ như mai chẳng còn mặt trời. Nhậu nhẹt, mua sắm, hội hè… Chưa kể những cú đầu tư nghe theo thiên hạ, để rồi ném hết vào những thứ mình chẳng hiểu, mất sạch trong một nốt nhạc.

Có lần, mình ngồi phịch xuống ghế, vỗ đùi cái đét, tự mắng:
“Chu ạ, đúng là phí như đem đốt!”

Nhưng trong buổi thiền yên ắng chiều nay, mình hiểu:
Hồi ấy, mình thiếu hiểu biết.
Tiêu tiền để lấp những khoảng trống.
Đầu tư theo người khác vì mình chưa biết tin mình.
Làm bừa vì không biết điều mình thật sự cần.

Mình thở phào.
Cũng may… mình vẫn còn kịp tỉnh.

3. Bạn bè – mỗi người một nỗi khổ riêng

Cuộc đời chẳng thiếu những người làm mình phiền lòng.
Người thân lừa dối mình.
Đồng nghiệp hiểu lầm, nói xấu.
Có người mình coi như ruột thịt, vậy mà nói sau lưng những lời chẳng dễ nghe.

Ngày xưa mình giận lắm.

Nhưng thiền giúp mình nhìn thấu:
Ai cũng có câu chuyện riêng.
Có người khổ vì tiền.
Có người khổ vì cái tôi.
Có người thiếu tình thương yêu từ nhỏ.

Giận họ… chỉ làm lòng mình nặng thêm.
Còn hiểu họ… lại giúp tâm mình nhẹ bớt.

Mình mỉm cười, thầm nghĩ:
“Người đến, người đi… đều là nhân duyên. Việc làm của họ là xấu cũng là bài học giá trị.”

4. Vợ – thương những điều còn chưa trọn vẹn

Nghĩ đến vợ, mình bất giác bật cười.
Có những hôm căng thẳng căng đến mức đầu muốn nổ tung, vợ chỉ nói đôi câu thôi mà mình nổi cáu như chạm phải lửa.

Cô ấy có những vụng về, nóng nảy, đôi lúc bừa bộn.
Nhưng thiền giúp mình thấy rõ:
Cô ấy cũng đang cố gắng…
cũng đang lo toan cho con…
cũng đang chịu những áp lực mà đôi khi mình chưa hiểu hết.

Một người chồng nhiều thói quen xấu như mình, sao lại đòi người khác hoàn hảo?

Mình thương vợ hơn.
Thương cái cách cô ấy chăm gia đình, thương cả những điều cô làm mà chẳng ai để ý.
Mình khẽ nói trong lòng:
“Nhẹ nhàng lại một chút với vợ, đừng đòi hỏi gì hết”.

5. Con – mỗi đứa trẻ đều có mùa nở hoa riêng

Con mình không học xuất sắc.
Có lúc lười, có lúc ẩu.
Nhìn mà bực, thậm chí mình đã từng nghĩ:
“Sao nó chẳng giống mình khi xưa?. Năm lớp 4, bố đã là học sinh giỏi toàn diện. Sao con chậm tiến bộ vậy, một lỗi mà cứ để bố mẹ nhắc đi nhắc lại?”

Nhưng rồi thiền dạy mình một điều:
Trẻ con… cũng đang học làm người.

Như hạt giống mới nảy mầm, cần chăm sóc (bồi dưỡng ưu điểm), bắt sâu (loại bỏ thói xấu) và tưới nước mát (lời nói yêu thương, khích lệ).

Nó vụng, nó sai… cũng như mình ngày xưa.
Hiểu con, mỗi đứa có nét cá tính riêng và cần kiên nhẫn khi dạy con học… cũng là một bài thực hành trên con đường tu tập (NHẪN).

6. Đồng nghiệp – không ai trọn vẹn cả

Môi trường bệnh viện đầy rẫy thị phi.
Có người tốt.
Có người không tốt.
Có người thấy mình hơn họ thì ghét.

Hồi trước mình sân lắm.
Giờ thì hiểu:
Mỗi người đều xoay trong cõi khổ của riêng họ.

Mình chỉ cần giữ tâm ý của mình cho sạch.

7. Những người từng làm mình tổn thương

Có người lừa mình.
Có người nói xấu.
Có người cố tình hạ bệ.

Mình từng nghĩ sẽ không bao giờ tha.
Nhưng rồi hiểu ra:

Nhân vô thập toàn,
Tha thứ không phải vì họ đã xin lỗi và đáng được tha.
Tha là để lòng mình được nhẹ, tâm được an.

Giữ thù hận chẳng khác gì tay mình nắm than hồng mong người khác bỏng tay.
Cuối cùng chỉ bỏng chính mình.

Chiều nay… mình đặt than xuống.

8. PDCA – nếp sống sau khi buông bỏ

Khi lòng nhẹ rồi, mình sống chậm lại, sống tối giản.

Làm việc có kế hoạch, không tuỳ hứng nữa. Mình ghi chép hành trình thay đổi bản thân thông qua các cuốn nhật ký.

Nhật ký ghi lại kiến thức học hỏi mỗi ngày và hành trình rèn luyện bản thân theo PDCA. Dưới đây là ví dụ cụ thể của Doctor Chu:

Mỗi ngày đều có kế hoạch phù hợp công việc tại Bệnh viện và mục tiêu xác định của bản thân trong năm:

• Plan – đặt mục tiêu (năm, quý, tháng, tuần, ngày) vừa đảm bảo khả thi, ít mục tiêu nhưng mục tiêu phải quan trọng tạo ra giá trị thực trong cuộc sống và thực tế. Đồng thời, đặt ra công việc cần làm ngay trong ngày.

• Do – làm cho tới cùng. Điều quan trọng là làm hết khả năng. Tập trung vào tính hiệu quả thay vì ôm đồm.

• Check – đánh giá lại chính mình theo mức độ hoàn thành công việc hàng ngày. Điều quan trọng là cần đánh giá trung thực. Một vài sai lầm, buông thả khi đánh giá bản thân sẽ dẫn tới sự thiếu tự trọng và dẫn tới sai lầm khác. Nội dung chính khi đánh giá bản thân của mình là 3 việc làm tốt trong ngày, 3 việc làm chưa tốt và việc cần làm ngay ngày hôm sau.

• Action – sửa sai, hoàn thiện để tiến bộ hoặc đề ra giải pháp mới.

Giống như thiền—chậm mà chắc, từ tốn mỗi ngày cũng bước một bước hướng về mục tiêu xác định của đời mình.

Nhờ vậy… cuộc đời mình bắt đầu sáng dần.

9. Kết lại câu chuyện “Từ giận dữ đến tha thứ”:

Khi mở mắt sau buổi thiền dài, mình nhìn ra sân.
Lá vàng rơi thưa thớt.
Mùi đất sau mưa bốc lên thơm hăng hăng, dịu lạ lùng.

Mình hiểu rằng:
Giận dữ làm lòng mình dằn vặt.
Tha thứ giúp tâm nhẹ nhàng hơn.

Mình—Doctor Chu—một bác sĩ, một người chồng, người cha, người đang tập tu theo lời dạy chân thật của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni…đang tự thắp đuốc lên mà đi, sau bao năm mới thấm:

Tự do không phải là giàu có, là có nhiều tài sản hơn.
Tự do là khi tâm mình nhẹ. 

Tâm buông bỏ không phải là để cuộc đời thả trôi như lá trên dòng nước,

Tâm buông bỏ là chấm dứt sự ảnh hưởng bởi những ảo tưởng trong quá khứ và ảo vọng ở tương lai ảnh hưởng tới mình.

Tâm buông bỏ là tập trung vào giây phút hiện tại,

Uống trà thì chỉ tập trung vào việc uống trà – bỏ qua dự án, bỏ qua công việc….

Khi viết thì tập trung vào từng nét chữ,

Ngồi thiền, tập trung vào từng hơi thở,

Bước đi tập trung vào từng bước chân,

Rửa rau tập trung vào từng cộng rau, cảm giác nước mát ở bàn tay,

Nấu ăn tập trung vào từng động tác khi xào nấu…

Và hành trình nhẹ nhàng ấy bắt đầu từ một việc giản dị nhất:
ngồi xuống, tĩnh lặng, nhìn sâu vào tâm mình… rồi tha thứ cho tất cả.

Buông bỏ tất cả sự chấp trước, dính mắc vào hoàn cảnh sống và tập trung sự chú tâm vào giây phút hiện tại (chánh niệm) – đó là ý nghĩa thực sự bác sĩ muốn truyền đạt thông qua truyện ngắn “Từ giận dữ đến tha thứ”.

Bài viết liên quan:

• 10 Lời thề y đạo Phật giáo – Doctor Chu
• 12 Hạnh Nguyện của Doctor Chu Trên Con Đường Tu Học Phật Pháp

Cảm ơn bạn đã đọc, nghe phân tích và xem hết video về câu chuyện này.

Bác sĩ của bạn,

Tác giả Blog: Doctor Chu. Bác sĩ của người nghèo

📞 Liên hệ & Kết nối cùng Doctor Chu Academy

Hãy cùng kết nối để học hỏi, chia sẻ và phát triển cùng hệ sinh thái tri thức của Doctor Chu – nơi hội tụ y học, trí tuệ nhân tạo, phát triển thương hiệu cá nhân / phòng khám / nhà thuốc, quản trị tài chính và phát triển sự nghiệp y khoa của bạn.

🌐 Website: doctorchuspa.com
💬 Zalo: Doctor Chu Academy
📘 Facebook Fanpage: Doctor Chu Academy
👥 Facebook Group: Doctor Chu Academy
🎵 TikTok: Doctor Chu Academy
🎧 Podcast tư vấn về sức khoẻ: Doctor Chu Academy 

và Podcast tư vấn về phát triển bản thân, quản lý tài chính và đầu tư bất động sản SoundCloud của Doctor Chu
🐦 X (Twitter): Doctor Chu Academy
📸 Instagram: Doctor Chu Academy
▶️ YouTube: Doctor Chu Academy